Draai om je oren
Jazz en meer - The Jazz Case



home  
    
    
 

Waardering: ***** meesterwerk **** goed *** redelijk ** matig * slecht

Jesse van Ruller - 'Live At Murphy’s Law'

Jesse van Ruller - 'Live At Murphy’s Law' (Munich Records, 2004) *****

Hoewel vorige cd's van Van Ruller ook aansprekend waren, is deze opname van bijzondere betekenis. Op deze live-opname maken we kennis met andere aspecten van zijn muzikale persoonlijkheid. Zeker, hij was al een van Nederlands beste jazzgitaristen. Iemand met verbeelding, veel technische bagage en grote zeggingskracht, maar hij klonk soms wat gehaast en geagiteerd. Hier heeft hij die fase nu achter zich gelaten. Er is meer rust en dosering in zijn spel gekomen. Hij maakt gebruik van een breder spectrum voor wat betreft timing, tempo en dynamiek en bovenal laat hij meer van zichzelf 'zien'. Wie zei het ook alweer zo mooi: "Niet de hoeveelheid noten, maar de juiste noten op het juiste moment zijn essentieel". In de ballads levert hij hiervoor het bewijs. Hij speelt ons zijn persoonlijke verhaallijnen toe en maakt smaakvol gebruik van boeiende dynamische kleuringen.

Het repertoire bestaat uit een achttal standards van evenzoveel componisten. Het met zorg samengestelde boeket klinkt harmonieus en sfeervol. Dit komt mede doordat de medemusici Frans van der Hoeven (bas), Martijn Vink (drums) en - op twee stukken -
Jos Machtel (bas) en Joost van Schaik (drums) Van Ruller schitterend partij geven. Maar bovenal is hijzelf absoluut heer en meester over het geheel en speelt zelfs in het up-tempo van Porters 'Get Out Of Town' relaxt zijn sierlijke lijnen. Met de opener 'Isfahan' van Ellington/Strayhorn zit je als luisteraar meteen op koers en die swingt verder met 'The End Of A Love Affair'. Jos Machtels stuwende zoevende baswerk en diens solo in 'Nobody Else But Me' zijn een genoegen. In het bloedmooi gespeelde 'Goodbye' van Gordon Jenkins geeft Jesse van Ruller zich helemaal bloot en laat hij horen dat hij zijn muzikaal vocabulair weer verder heeft vervolmaakt. Deze live-cd mag in geen enkele jazzcd-collectie ontbreken!

Brussels Jazz Orchestra - 'Meeting Colours'

Brussels Jazz Orchestra - 'Meeting Colours' (Dreyfus, 2005) ****

Een nieuwe bijzondere uitgave van het Brussels Jazz Orchestra, ditmaal met Philip Catherine (hij leverde ook het grootste deel van de composities) en Bert Joris, die alle arrangementen schreef. En het moet gezegd het is wederom kleurrijk big band werk geworden dat door het BJO van Frank Vaganée gloedvol wordt vertolkt. Catherines composities zijn begrijpelijk, toegankelijk en smaakvol en zo soleert hij ook op dit album. Ook in zijn rol als remplaçant van de piano speelt hij mooie begeleidingspartijen. Zijn ronde aanslag, fluwelen geluid en doorzichtige spel krijgen alle ruimte en bedding in de fraaie voicings voor de diverse secties van Joris' arrangementen.

Het Brussels Jazz Orchestra beschikt over een magnifieke totaalklank. Ook de onderlaag van het orkest - bas, baritonsax, bastrombone en basclarinet - zijn oorstrelend en met smaak goed verstaanbaar in beeld gezet. Bert Joris soleert ook zelf op een aantal stukken. Zijn mellow klank in 'Piano Groove' sluit naadloos aan bij die van Catherine. Het ensemblespel van het BJO is gedisciplineerd, blijft in het totale dynamische spectrum beheerst mooi in balans en vliegt nergens uit de bocht. Twee composities, 'December 26th' en 'Dance For Victor', horen we in twee uitvoeringen qua tempo. Eerst in 'rubato' en daarna 'in tempo'. Met smeuïg solospel van Joris en Catharine en lekker stevig ensemblespel. De enige niet-Catherine compositie, Ellingtons 'In A Sentimental Mood' krijgt in een fraai arrangement en met een relaxt spelende Philip Catherine een geslaagde vertolking. Kortom, 'Meeting Colours' van Philip Catherine, Bert Joris en het BJO van Frank Vaganée is veel meer dan de som der delen.

Anouar Brahem  - 'Khomsa'   Anouar Brahem  - 'Thimar'   Anouar Brahem  - 'Le Pas Du Chat Noir'  

Anouar Brahem - 'Khomsa' (ECM, 1995) ***½
Anouar Brahem - 'Thimar' (ECM, 1997) ****
Anouar Brahem - 'Le Pas Du Chat Noir' (ECM, 2002) ****½

Soms gebeurd het dat je door een handreiking waarvoor je blijvend dankbaar bent in aanraking komt met iemand als Anouar Brahem. Een drietal cd's waren voldoende argumenten om voor deze Tunesische
oud (een variant op de luit uit het Midden-Oosten) -speler te vallen.

'Khomsa', met onder anderen accordeonist Richard Galliano en bassist Palle Danielsson, is een album met composities van Brahem die hij maakte voor Tunesische films en theater. Hij zocht een aantal bevriende jazzmusici bijeen en liet zijn composities door hen her-scheppen en verpersoonlijken. Het resultaat is een cd met een ongelooflijk indringende sfeer en ruimtelijkheid, een balsem voor lichaam en geest. Wereldmuziek, ook in de werkelijke betekenis van het woord, vermengd met improvisatorische elementen resul-teert in een bijzondere synthese. Contemplatieve muziek om zelf te ervaren. Is dit nog wel jazz? Wat kan het schelen. Genieten en unwinden, dat zeker.

De cd 'Thimar' is een trio-cd met John Surman op rieten en Dave Holland op contrabas. Een illuster en klein gezelschap dus. De opname klinkt daarom ook transparant en geeft inzicht in het oudspel. De gespeelde stukken zijn een geslaagd samengaan van klassieke Arabische muziek en jazz. De keuze voor Surman en Holland werkt subliem, omdat beiden additioneel bijdragen aan de inkleuring van Brahems interessante composities en blijk geven van een bijzondere affiniteit met deze muziek van soms melancholische schoon-heid. Beiden leverden elk ook een compositie voor deze cd.

De derde opname is wederom in triovorm. Hier worden Anouar Brahems stukken verklankt door wisselend solo- en ensemblespel van oud, piano (François Couturier) en accordeon (Jean-Louis Metinier). Deze instrumenten geven een klankkoloriet dat zich buitengewoon leent voor Brahems composities. In de periode na 'Thimar' heeft Anouar Brahem enkele maanden zijn oud niet bespeeld. In dit intermezzo heeft hij aan zijn vleugel de muziek voor deze cd gecomponeerd. In het klankbeeld relativeert de accordeon mooi de soms wat zwaarmoedige toon van Brahems oud. Ook het klavierspel in het hoge register klinkt als de schittering van de zon in een heldere bergbeek, zoals in 'C’est Ailleurs'. Magistraal en met een hoog kippenvelgehalte klinkt de vertolking van het indringende 'Toi Qui Sais', een haast klassieke partituur. Helaas heb ik Anouar Brahems concert op het recente North Sea Jazz Festival gemist, maar deze prachtig klinkende opname maakt veel goed.

Michiel Borstlap  - 'Coffee & Jazz'

Michiel Borstlap Trio - 'Coffee & Jazz' (Cryptogramophone, 2002) ****

Op deze cd horen we Borstlap met een aantal standards. En ze worden door hem stevig onder handen genomen. Hierbij maakt hij gebruik van het totale klavier in een groot dynamisch bereik van fluisterzacht tot extravert fortissimo. Het trio met Stefan Lievestro (contrabas) en Pascal Vermeer (drums) speelt met enthousiasme en brille. Lievestro heeft een stevig zoevend geluid en zijn liftende baswerk mengt mooi met het energieke, creatieve spel van Vermeer. Naast sprankelend toetsenwerk praktiseert Borstlap regel-matig ook het 'minder is meer'-principe; dan plaatst hij relevante spaarzame noten of akkoorden.

Het gekozen repertoire is afwisselend en deze cd verveelt geen ogenblik, ook al zijn nagenoeg alle composities genoegzaam bekend; 'All Of You', 'Autumn Leaves en 'Bye Bye Blackbird', om er enkele te noemen. Het is geen pianotrio-cd voor watjes, maar wel voor liefhebbers van een pianotrio in the foreground. Van hun Jazzpower-concert op 28 februari 2005 in Eindhoven legde ik een cookin' uitvoering vast van zijn 'Gramery Park'. Deze staat nu als bonus-ghost track op deze cd.

(Cees van de Ven, 29.10.05)
The Jazz Case